De term betekeniseconomie bestaat nog niet heel lang. In Nederland is Kees Klomp, activistische onderzoeker/ontwikkelaar en auteur, de geestelijk vader van dit gedachtegoed. Klomp schrijft er voor het eerst over in zijn boek Handboek betekenisvol ondernemen (2016). Ongeveer op dat zelfde moment verschijnt er in de Verenigde Staten het boek Purpose Economy geschreven door Aaron Hurst. In beide boeken wordt de betekeniseconomie net iets anders uitgelegd:
Hurst beschrijft de betekeniseconomie als een economie waarin geluk en welzijn drijvende kracht zijn in plaats van het nastreven van economische winst. Klomp schrijft in zijn boek dat er met de betekeniseconomie een nieuw tijdperk ontstaat waarin maatschappelijke waardecreatie en uitwisseling de essentie wordt van alles wat wij als mens doen.
Er zijn nog meer boeken over de betekeniseconomie geschreven. dat heb ik zelf ook gedaan: 'IMPACT, zet vanuit de Purpose Case de wereld naar je hart" is de titel van mijn boek. Onderaan deze pagina vind je een ijst met leestips over de betekeniseconomie. In dit artikel ligt ik vanuit drie verschillende invalshoeken de betekeniseconomie aan je toe.
Invalshoek 1. de drie niveaus van betekenis - Aaron Hurst
Hurst leert ons dat er drie niveaus van betekenis zijn: persoonlijke betekenis, sociale betekenis en maatschappelijke betekenis. Hij benadrukt dat je niet alleen als individu op zoek naar betekenis bent, maar dat ook het aangaan van relaties met anderen en het bijdragen aan een (maatschappelijk) hoger doel betekenis geeft.
Invalshoek 2. van egosysteem naar ecosysteem - Kees Klomp
In ondernemerschap wordt vaak gesproken over 'inspelen op een gat in de markt'. Dat betekent dat je als ondernemer op zoek gaat naar een groep mensen met een soortgelijk probleem. Als je die groep een oplossing kunt bieden, dan speel je in op een gat in de markt. Het idee is dat zowel de ondernemer als de klanten er beter van worden. In het boek Betekenisvol ondernemen gaan Klomp en zijn mede-auteurs een stap verder. Wat hen betreft is het belangrijkste kenmerk van de betekeniseconomie dat de markt en bedrijven zichzelf niet langer buiten of boven de de maatschappij plaatsen. Om die stap te realiseren zullen bedrijven over hun eigen schaduw moeten stappen en niet alleen de focus moeten hebben op hun eigen kortetermijn financiële resultaten, maar ook op de impact die zij maken op de samenleving en planeet. Hiervoor is een transitie van een ego-systeem naar een eco-systeem nodig.
Invalshoek 3. Een gat in de maatschappij
In mijn eigen boek IMPACT, Zet vanuit de Purpose Case de wereld naar je hart neem ik de lezer mee op reis naar de betekeniseconomie. Als impact ondernemer en transitie facilitator ben ik zelf altijd op zoek naar wat dit soort theoretische ideeën voor de praktijk betekenen. Wat kan een bedrijf, school of andere organisatie met het gedachtegoed van de betekeniseconomie? Hoewel het concept van de betekeniseconomie al sinds 2016 bestaat, kennen veel mensen deze term helemaal niet. Hoewel steeds meer mensen geloven dat een bedrijf niet alleen bedoeld is om zoveel mogelijk winst voor haar aandeelhouders te maken, is het gedachtegoed zeker nog niet volledig omarmd en geïmplementeerd.
Voor mij gaat de betekeniseconomie op de werkvloer vooral leven als je niet alleen werkt aan een gat in de markt, maar ook aan een gat in de maatschappij. Voorbeelden van gaten in de maatschappij zijn: biodiversiteitverlies, netcongestie, personeelstekorten, armoede, grondstoffentekorten, e.d. Het kenmerk van deze vraagstukken is dat deze blijven liggen omdat oplossingen alleen in samenwerking tussen bedrijven, overheden, scholen, andere organisaties gaan werken. En omdat veel organisaties zich niet verantwoordelijk voelen voor het oplossen van dit soort grote vraagstukken bemoeilijkt dit het aanpakken daarvan. Het negeren van deze vraagstukken is niet echt een optie: de planetaire grenzen van onze aarde staan onder druk. Mocht je daarvan niet onder de indruk zijn, dan is het toch verstandig om met deze vraagstukken aan de slag te gaan omdat als je niets doet het in de bedrijfsvoering van je organisatie gaat merken.
In mijn boek IMPACT introduceer ik de Purpose Case, een methodiek om het proces van samen een maatschappelijk vraagstuk aan te pakken te vereenvoudigen en te versnellen. Zo kun je de betekeniseconomie ook voor jezelf concreet maken. Mocht je meer willen weten over de Purpose Case (of hiermee aan de slag willen) dan kun je hierover meer iezen in de gratis whitepaper, mijn boek of de online training IMPACT maken m.b.v. de Purpose Case.
Meer lezen over de betekeniseconomie?
Wil je meer over de betekeniseconomie weten? In de volgende boeken lees je er nog meer over:
- Handboek betekenisvol ondernemen, Het gat in de maatschappij (2016) - Kees Klomp, Stefan Wobben en Jesse Kleijer
- De betekeniseconomie (2016) - Aaron Hurst
- Pioniers van de nieuwe welvaart, drijfveren en dilemma's van ondernemers in de betekeniseconomie (2018) - Kees Klomp en Nadine Maarhuis
- Tijd voor de betekeniseconomie, het verhaal dat ze je nooit vertellen - Kaj Morel (2018)
- Claim IT! - Ralph Zebregs en Ron van Es (2018)
- IMPACT, zet vanuit de Purpose Case de wereld naar je Hart (2020) - Matthijs Bobeldijk
- Betekeniseconomie, de waarde van verweven leven (2022) - Kees Klomp
