Ondernemerschap heeft iets magisch. Alleen al de gedachte dat je een goed idee vertaalt naar een eigen bedrijf is prachtig! Moet je voorstellen dat je een webshop met unieke producten wilt starten, of een interieurwinkel, of een sportschool, of een advieskantoor. Of, stel je eens voor dat je influencer wordt of de wereld een beetje mooier wilt maken als impactondernemer. Het zijn romantische droombeelden die bij ondernemerschap horen. Voordat je smoorverliefd op je idee wordt en je direct een onderneming start, wil ik je als ervaren ondernemer met een bedrijfskundige achtergrond en specialisatie in businessmodellen wel een tip geven: onderzoek goed wat het businessmodel achter jouw gedroomde onderneming is.
Elk type bedrijf heeft zijn eigen businessmodel kenmerken
Laat ik een voorbeeld geven. Stel je start een interieurwinkel met duurzame producten. Je hebt een uniek concept bedacht en ziet de potentie van dit concept in de markt. Je verwacht dat je voldoende vraag zult krijgen om succesvol te kunnen zijn. Realiseer je heel goed dat jouw unieke concept maar heel weinig invloed heeft op de kenmerken van jouw businessmodel.
Een businessmodel gaat overigens over hoe een organisatie waarde creëert, levert en behoudt. Dit is de definitie van wetenschapper en ondernemer Alexander Osterwalder die het Business Model Canvas ontwikkelde, een instrument om businessmodellen te ontwerpen en te evalueren. Lees hier meer over het Business Model Canvas.
Terug naar het voorbeeld van de interieurwinkel met duurzame producten. Nog voordat je je winkel opent en je eerste producten hebt ingekocht en verkocht weet je al hoe je businessmodel eruit ziet. Elke interieurwinkel heeft namelijk in feite hetzelfde businessmodel. Je kunt op basis van wat onderzoek onder concurrenten al heel snel vaststellen of je in een business met een aantrekkelijk (winstgevend) businessmodel stapt. Je weet met wat eenvoudig speurwerk al snel de verschillende kostensoorten (personeelskosten, huisvesting, inkoop van je producten, marketingkosten) en je kent vooraf de uitdagingen (lage marges, personeelstekorten, langdurige huisvestingscontracten, forse marketinginspanningen, etc.). De informatie is minder inspirerend dan jouw droom, maar wel heel relevant voor jou als ondernemer.
Combineren van verschillende businessmodellen?
Mocht je in dit voorbeeld op het idee komen om naast de winkel ook een webshop te starten, dan geldt daarvoor hetzelfde: ook over het businessmodel van een webwinkel kun je heel snel alles te weten te komen. Ga eens in gesprek met wat ondernemers met een webshop en vraag eens door naar hun businessmodel. Je krijgt ook dan snel weer een beeld van de winstgevendheid en de uitdagingen die bij het openen van een webshop naast je winkel op je af komen. Analyseer vervolgens of de combinatie van het businessmodel van een winkel én het businessmodel van een webwinkel een succesvolle combinatie kan zijn.
Impactondernemen?
Ben je van plan om een bedrijf te starten om de wereld een stukje mooier te maken? Bijvoorbeeld via duurzaamheid of door mensen met afstand tot de arbeidsmarkt kansen te bieden? Wees dan extra gewaarschuwd. Impactondernemers hebben vaak hun idealistische kant nog sterker ontwikkeld omdat ze het ondernemerschap als een vehikel zien om maatschappelijke impact te maken. Dit streven is zeer nobel en komt gelukkig op grote schaal voor. Ook voor dit soort ondernemingen geldt dat vooraf businessmodellen al bekend zijn. Deze businessmodellen zijn vaak complexer dan reguliere businessmodellen omdat er nog een extra duurzaam of sociaal aspect in de bedrijfsvoering wordt toegevoegd. Wees je hiervan goed bewust en zoek echt uit of dit voor jezelf op langere termijn ook rendabel is. Ook als je primaire doelstelling er niet op gericht is om geld te verdienen, maar om een ander of de planeet te helpen, realiseer je dan wel dat je zelf ook een stabiele inkomstenstroom nodig hebt om te kunnen leven. Bij impactondernemen is het vooral een zoektocht naar de juiste balans tussen het maken van impact en het genereren van inkomen. Ik schreef eerder een artikel over waarom impactondernemen echt anders is. Het artikel lees je hier.
Bereid je ook voor op de harde kant van het ondernemerschap
Wees dus gewaarschuwd: het ondernemerschap kent niet alleen een romantische maar ook een harde kant. Die harde kant gaat over winstgevendheid, cashflow en doorzettingsvermogen als de romantiek er even niet is. Het prettige van businessmodelpatronen is dus dat je vooraf al weet waar je aan toe bent. ik wil je niet uit de ondernemersdroom helpen, maar een gewaarschuwd mens telt voor twee. Start dus met het onderzoeken van je businessmodel, maak vooraf calculaties, maar vergeet er ook niet van te genieten. Het maken van een ondernemersreis is een unieke ervaring. Ik had die reis zelf niet willen missen!
