Steeds meer ondernemers en organisaties zijn zich ervan bewust dat het alleen maar nastreven van economische groei een negatieve impact op mens en milieu heeft. Klimaatverandering, maar ook de groter groeiende kloof tussen mensen die wel en niet meedoen, laat zien dat dit snel anders moet. Gelukkig kan het ook anders en gebeurt dit op steeds grotere schaal.
In termen van bedrijfsvoering heeft deze ontwikkeling ook gevolgen. De traditionele businesscase, een kosten-baten-analyse of een investering voldoende financieel rendement oplevert, blijkt hierdoor ook een te nauwe kijk op rendement te geven.
Ook het concept businessmodel dekt niet langer de lading; waardecreatie (en vernietiging) gebeurt niet alleen binnen de grenzen van de eigen organisatie, maar ook daarbuiten.
Conclusie: Er zijn aanvullende instrumenten nodig om niet alleen de waardecreatie én de financiële opbrengsten van de eigen organisatie in te schatten, maar ook de beoogde waardecreatie én positieve niet-financiële opbrengsten (impact) binnen én buiten de organisatie.
Matthijs Bobeldijk van New Business Lab heeft een dergelijk instrument ontwikkeld: de
Purpose Case in aanvulling op de businesscase en/of het
Business Model Canvas.
Hieronder vind je 5 tips als je zelf met de Purpose Case aan de slag wilt gaan.
Wat is een Purpose Case?
Maar, eerst toch nog maar even: wat is een Purpose Case?
De Purpose Case is een instrument om een maatschappelijk businessmodel voor een ontwikkelcoalitie te ontwerpen waarmee je samen impact maakt en waarbij de waardering van de opbrengsten zowel financieel als niet-financieel is.
De Purpose Case - ontwikkel op basis van de 11 puzzelstukken een maatschappelijk (en gemeenschappelijk) businessmodel. Huh? Denk je misschien. Wat bedoel je hiermee? En wat kan ik er dan mee?
Concreet gaat het erover dat je samen met anderen puzzelt om een gezamenlijk probleem op te lossen. Dit kan een maatschappelijk probleem zijn, maar ook een probleem van een groep mensen (burgerinitiatief) of organisaties (bijvoorbeeld een sector).
Heb je dit al gedaan en wil je een aantal concrete tips als je de Purpose Case wilt gebruiken? Bekijk dan de 5 tips hieronder.
Tip 1. Stel jouw 'gebruiksecenario' vast
De Purpose Case is eigenlijk een stuk bedrijfskundig gereedschap. Net zoals gereedschap uit de bouwmarkt staat niet de tool maar de 'klus' centraal. Zoals je een hamer en/of schroevendraaier niet bij alle klussen tijdens je verbouwing gebruikt, gebruik je ook de Purpose Case niet in alle situaties.
In welke situaties kun je de Purpose Case goed gebruiken?
In situaties waarin mensen uit verschillende organisaties gezamenlijk aan een hoger doel willen/moeten samenwerken is de Purpose Case een handig instrument.
Deze situatie kan op twee manieren ontstaan:
> Eén of meer organisatie(s) nemen het initiatief om met andere organisaties samen op te trekken. Organisaties willen vanuit de status quo hun krachten bundelen om samen een grotere impact te maken. Deze grotere impact heeft vaak een positief effect op de bedrijfsvoering van de organisaties die samenwerken. (Er wordt gewerkt aan een hoger doel én aan eigen doelen)
> Er is een onafhankelijke Change Agent (aanjager) die partijen (vaak uit de status quo) uitnodigt om samen met/hem haar maatschappelijke vraagstukken aan te pakken.
In beide gevallen kan de Purpose Case gebruikt worden.
Tip 2. Werk eerst zelf eens de Purpose Case uit
De Purpose Case bestaat uit 11 puzzelstukken (meer hierover lees je in de whitepaper of in het boek IMPACT). Deze 11 puzzelstukken zijn in feite 11 onderwerpen waarover je in de ontwerpfase van de samenwerking moet nadenken om er vooraf voor te zorgen dat je je samenwerking duurzaam ontwikkelt. Werk als aanjager/initiatiefnemer eerst eens voor jezelf de Purpose Case uit voordat je dit met de beoogde partners doet. Op deze manier krijg je voor jezelf alvast een idee van welke kant jij denkt dat de samenwerking zou moeten opgaan.
Extra tip: Als je de whitepaper over de Purpose Case downloadt krijg je ook de invulbare PDF-versie van de Purpose Case in je mailbox.
Tip 3. Breng partijen bij elkaar
Samenwerken doe je niet alleen. Breng eens (een deel van) jouw potentiële samenwerkingspartners bij elkaar en werk samen een Purpose Case uit. Dus: betrek partners vanaf de start bij het proces én zorg ervoor dat je hen ook zoveel mogelijk samenbrengt. Hierdoor is er sprake van echte co-creatie en kan een collectief denk- en ontwikkelproces op gang worden gebracht. Hierdoor ontstaat er veel meer draagvlak en commitment voor de gezamenlijk ontwikkelde oplossingen. Bijkomend voordeel: je benut kennis en expertise vanuit verschillende organisaties.
Tip 4. Neem niet alleen zelf die aap op je schouder!
Heb je de verschillende partijen samengebracht? Zorg er dan zo snel mogelijk voor dat je samen met een klein clubje mensen uit de grotere groep vervolgstappen voorstelt en in gang zet. Hiermee voorkom je dat vooral jij heel druk maakt om de samenwerking een stap verder te brengen.
Tip 5. Hoe is het met jouw Change Agent skills gesteld?
Het opstarten van een samenwerking (of het nu vanuit een baan of eigen bedrijf is) vraagt wel enige inspanning. Het gaat niet vanzelf! Het vraagt vaak om inzet en commitment die verdergaat dan een regulier project. Je hebt vooral lef, doorzettingsvermogen, verbeeldings- en verbindingskracht nodig om de samenwerking naar een fase te helpen waarin er (formeel) commitment is en er ook een soort (betaalde) werkorganisatie ontstaat waarop je kunt terugvallen. In het boek IMPACT lees je meer over de 17 skills van een Change Agent.
Matthijs Bobeldijk heeft een bedrijfskundige achtergrond en is auteur van het boek IMPACT en ontwikkelaar van de Purpose Case, een instrument waarmee je maatschappelijke businessmodellen kunt ontwerpen. Het is de missie van Matthijs om een bijdrage te leveren aan een versnelde transitie naar de betekeniseconomie en het (beroeps)onderwijs van de toekomst.